Bij het nieuwsbericht van 12 augustus waarin wordt verteld over de voortgang van de ontkleiing in het plangebied, staat een kaartje dat hieronder herhaald wordt. Het gaat om het blauwe gebied, dat binnenkort van de bovenste kleilaag wordt ontdaan.
Laten we even inzoomen op dit gebied. het viel me een paar jaar geleden op, toen ik op Google Maps het gebied aan het bekijken was, dat er structuren op het perceel te zien waren die ik niet goed kon verklaren. Boven dit artikel is deze luchtfoto, die is gemaakt rond het jaar 2000, te zien. Ook op de laatste dronefoto's zijn deze structuren zichtbaar. Kijk maar naar een detail van locatie 7, genomen op 7 september jongstleden:
Wat zien we nu eigenlijk? Op de eerste plaats is er een dunne schuine kromme lijn te zien in het landschap. Hieronder aangegeven met een oranje lijn. De lijn loopt van de boerderij (Kijfwaard 25) willekeurig door het veld, zo lijkt het. Na enig spitten en zoeken op oude kaarten vond ik een verklaring voor de lijn. Het blijkt een pad te zijn dat lang geleden gelopen heeft naar een reeds lang verdwenen boerderij aan de ‘oude Herwense Bandijk’, nu bekend als de ‘Geitenwaard’. De uitsnede is van een oude kaart van ca. 1760-1790.
Hieronder de afbeelding met de rechte rode lijn met stompe hoek. Die lijn, die veel beter te zien is en veel dikker is, was voor mij ook een raadsel, totdat ik een keer, jaren geleden, een bijeenkomst van de plaatselijke historische kring bijwoonde.
Enkele mensen waren over een kaart gebogen en hadden het over tankgrachten die in de omgeving gegraven waren om in 1940 de Duitse tanks tegen te houden. Op de kaart die op tafel lag waren gelijksoortige lijnen in het landschap te zien. Ik herkende het meteen, dit moet een tankgracht zijn!
De foto hieronder is een luchtfoto van de RAF die een soortgelijke, maar in dit geval Duitse tankgracht toont in de buurt van Mastenbroek:
Ondanks dat de Lobberdense Waard door archeologen tijdens het vergunningentraject werd beoordeeld als ‘gebied met een lage archeologische verwachting’ heeft de provincie het toch wijs geacht om op dit perceel enkele proefsleuven te laten graven voordat tot afgraving wordt overgegaan. Dit heeft waarschijnlijk te maken met de totaal onverwachte vondst van de spectaculaire Romeinse tempel in de Geitenwaard, hemelsbreed nog geen kilometer hiervandaan. Dinsdag 14 oktober is RAAP hiermee begonnen. Aan het eind van de middag was al een flinke proefsleuf gegraven, waarin mensen in fel oranje hesjes druk bezig waren.
Naar verluid is er de eerste dag nog niets uit de Romeinse tijd gevonden, overigens ook niet uit enige andere tijd. maar er waren wel duidelijke sporen in het profiel gevonden, namelijk: de tankgracht! Hieronder de foto die dat bewijst.
Of het oude pad zijn geheimen nog prijsgeeft is nu nog niet bekend. Volgende week is er een eerste evaluatie van wat de proefsleuven hebben opgeleverd. Daar zullen we zeker over berichten.
Hoe nuttig de zandwinning voor bouwend Nederland ook is, en hoe de afgraving ook bijdraagt aan meer ruimte voor de rivier, wat zowel hoogwaterveiligheid als natuurontwikkeling realiseert, toch is het jammer dat oude sporen in het zand, die de geschiedenis laten zien wanneer je er oog voor hebt, hierdoor voorgoed verdwijnen. Daarom heb ik de moeite genomen hier een bericht aan te wijden.
